Παρασκευή 29 Ιουνίου 2012

Βαγγέλης Παπάζογλου ή Αγγούρης

Ντουρμπαλί Σμύρνης 1896 ή 1897 - Νίκαια Πειραιά 27.6.1943.
Εξαιρετικός συνθέτης και πρωτότυπος στιχουργός, ασχολήθηκε με τη μουσική από την παιδική του ηλικία. Στη Σμύρνη συνεργάστηκε με την Εστουδιαντίνα των Σιδερή και Περιστέρη και μετά το 1922 εγκαταστάθηκε στην Κοκκινιά, όπου άνοιξε το δικό του μουσικό στέκι. Στη Νίκαια γνώρισε και παντρεύτηκε την τραγουδίστρια Αγγέλα Μαρωνίτη.
Η δισκογραφική του παρουσία άρχισε το 1933 με το τραγούδι Αν ήμουν άνδρας, και ερμηνεύτρια την Κατίνα Χωματοπούλου. Ακολούθησαν οι περίφημοι Λαχανάδες με τον Στελλάκη Περπινιάδη, μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της δεκαετίας του 1930.
Ως το 1937 πέρασε στη δισκογραφία μόνο 25 τραγούδια και ήταν ο πρώτος που σταμάτησε να ηχογραφεί λόγω της σύγκρουσής του με τις επιτροπές λογοκρισίας, πραγματοποιώντας περιοδείες σε όλη την Ελλάδα ως την είσοδο των Γερμανών.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, χάρισε πολλά τραγούδια του σε συναδέλφους του συνθέτες και τραγουδιστές. Ένα μεγάλο μέρος υλικού από στίχους και χειρόγραφες παρτιτούρες εμπιστεύθηκε λίγο προτού πεθάνει στον Σμυρνιό συνθέτη και φίλο του Κώστα Γιαννίδη, ο οποίος με τη σειρά του τα παρέδωσε στον γιο του, Γιώργη Παπάζογλου.

Τρίτη 26 Ιουνίου 2012

Γκέοργκ Φρήντριχ Χαίντελ - Βασιλικά πυροτεχνήματα



(Χάλε 1685 - Λονδίνο 1759). Γερμανός συνθέτης πολιτογραφημένος Βρετανός. Το μουσικό του ιδίωμα, που διακρίνεται για τη μεγαλοπρέπεια και τον λυρισμό του, αποτελεί αριστοτεχνική σύνθεση του ιταλικού, του γαλλικού, του γερμανικού και του βρετανικού ύφους. Έγραψε όπερες (Ρινάλντο, 1711) σονάτες κοντσέρτα και σουίτες (Μουσική των νερών, Μουσική για τα βασιλικά πυροτεχνήματα και κυρίως ορατόρια (Ο Ισραήλ στην Αίγυπτο, 1739, Μεσσίας, 1742, Ιούδας ο Μακκαβαίος, 1747).




Μουσική για τα βασιλικά πυροτεχνήματα

Για να απολαύσουμε το έργο αυτό πρέπει να έχουμε πάντα στο μυαλό μας τον σκοπό για τον οποίο γράφτηκε. Ο εορτασμός της υπογραφής της Συνθήκης του Αιξ-λα-Σαπέλ με πυροτεχνήματα στο Γκριν Παρκ του Λονδίνου δίνει την ευκαιρία στην Αυλή να παραγγείλει στον Βασιλικό Συνθέτη ένα επετειακό έργο. Η μουσική μπορεί να παρουσιασθεί σε όλη τη διάρκεια της βραδιάς.
 Όταν τελείωσαν οι εκδηλώσεις η Γέφυρα του Λονδίνου αποκλείσθηκε από τα αμάξια, το περίπτερο που είχε κατασκευασθεί επί τη ευκαιρία του γεγονότος πήρε φωτιά από τα πυροτεχνήματα, και ακολούθησαν συμπλοκές μεθυσμένων παντού στην περιοχή. Η μουσική όμως, με τον μεγαλοπρεπή χαρακτήρα και τα ποικίλματα, υπήρξε και παραμένει ένας θρίαμβος.
Το πρώτο μέρος είναι γραμμένο με τρόπο μιας εισαγωγής, αλλά τα χορευτικά μέρη μπορούν να ερμηνευθούν σε δημόσιους χορούς, έπειτα από απαίτηση του κοινού.
Το κυρίως θέμα, μια μεγαλειώδης φανφάρα (μελωδία με πανηγυρικό χαρακτήρα), ερμηνεύεται από την ορχήστρα. Αυτή η αβρή μελωδία επιβάλλει την πανηγυρική βασιλική ατμόσφαιρα των ανακτορικών εορτών στο πρώτο ήμισυ του 18ου αιώνα.

Τετάρτη 20 Ιουνίου 2012

Νίκος Ρουμπάνης - Μισιρλού

Ο συνθέτης και στιχουργός της παγκόσμιας επιτυχίας «Μισιρλού», με καταγωγή από τη Στεμνίτσα Μαντινείας, γεννήθηκε στο Ναύπλιο το 1880(;). Σε ηλικία περίπου 25 χρόνων πήγε στην Αίγυπτο για να εργαστεί ως αρχιμουσικός στην υπηρεσία του βασιλιά Φαρούκ. Γύρω στο 1925 εγκαταστάθηκε στην Αμερική, όπου ίδρυσε και ανέλαβε τη διεύθυνση της Χορωδίας Ρουμπάνη στη Νέα Υόρκη. Μεταξύ άλλων έχει συνθέσει και εκκλησιαστική μουσική για την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αμερικής. Στην Ελλάδα επέστρεψε έπειτα από 40 χρόνια, γύρω στο 1965, όπου και πεθαίνει τρία χρόνια αργότερα, το 1968.
Σύμφωνα με τον Γ. Κατσαρό, συνάδελφο και φίλο του Ν. Ρουμπάνη, πιθανόν να πρόκειται για διασκευή αραβικής μελωδίας που προέρχεται από την Αίγυπτο, ωστόσο ως σήμερα δεν έχει επιβεβαιωθεί η πληροφορία αυτή.
Η «Μισιρλού» σημείωσε τεράστια επιτυχία, με εκατοντάδες(!) επανεκτελέσεις και διασκευές σε όλο τον κόσμο, από καλλιτέχνες όλων των ειδών. Στη χώρα μας ηχογραφήθηκε μεταξύ άλλων από τους Τέτο Δημητριάδη (σε τρεις εταιρείες, το 1927, το 1942 και το 1946), Μαρία Καρελά (1941), Δανάη Στρατηγοπούλου (1949), Τζίμη Μακούλη (1949), Σοφία Βέμπο (1950) κ.ά.

Τετάρτη 13 Ιουνίου 2012

Μπητλς - ο μύθος του 20ού αιώνα

Τα «Σκαθάρια» στη φωτογραφία για το εξώφυλλο
του θρυλικού άλμπουμ τους «Abbey Road»
Το πιο δημοφιλές βρετανικό συγκρότημα όλων των εποχών, με το ξεχωριστό κούρεμα και το ντύσιμό τους με σακάκια χωρίς κολάρο, οι Μπητλς, αποτελούνταν  από τους Τζον Λένον, Πολ ΜακKάρτνεϊ, Ρίτσαρντ Στάρκυ (που είναι γνωστός ως Ρίνγκο Σταρ) και Τζορτζ Χάρισον και μάνατζέρ τους ήταν ο Μπράιαν Επστάιν.  Το 1962 κυκλοφορούν το ιστορικό σινγκλ «Love Me Do» με παραγωγό τον Τζορτζ Μάρτιν, που θα αποκληθεί ο πέμπτος Μπητλ. Με το πρώτο τους άλμπουμ «Please Please me», το 1963, προκάλεσαν την υστερία του γυναικείου πληθυσμού σε όλο τον πλανήτη και δημιούργησαν ένα κλαμπ θαυμαστών, γεφυρώνοντας τις αποστάσεις και με το κατεστημένο. Με το άλμπουμ «With The Beatles» φθάνουν στο Νο1 των Ηνωμένων Πολιτειών και τα βρετανικά συγκροτήματα εισβάλουν στα αμερικανικά τσαρτς. Τον Ιούλιο του 1964 κάνει πρεμιέρα η πρώτη τους κινηματογραφική ταινία  «A Hard Day's Night» σε σκηνοθεσία Ρίτσαρντ Λέστερ και πολύ γρήγορα θα γυρισθεί το «Help», αυτή τη φορά σε Τεκνικολόρ.

Τετάρτη 6 Ιουνίου 2012

Σόουλ, η μουσική της ψυχής

Η δημοφιλής μαύρη μουσική πήρε το όνομά της κατά τη δεκαετία του 1960 και έχει τις ρίζες της στο ρυθμ εντ μπλουζ. Με κύριους εκπροσώπους της τους Ότις Ρέντινγκ, Αρίθα Φράνκλιν, Τζέιμς Μπράουν, Γουίλσον Πίκετ, Αλ Γκριν, Στίβι Γουόντερ, Σμόκι Ρόμπινσον και Μάρβιν Γκέι, η σόουλ βασίζεται κυρίως στη φωνή του τραγουδιστή ή της τραγουδίστριας: δυνατή, εκφραστική, επηρεασμένη από τα γκόσπελ και τα νέγρικα σπιρίτσουαλ. Υπό αυτή την έννοια ο Ρέι Τσαρλς θεωρείται προάγγελος της σόουλ.
Η ενορχήστρωσή της είναι σχετικά απλή και λιτή: περιλαμβάνει υποχρεωτικά ένα τμήμα χάλκινων πνευστών οργάνων (σαξόφωνα και τρομπέτες) των οποίων ο εκκωφαντικός ήχος προσδίδει στη μουσική μεγάλο μέρος από τον δυναμισμό της.

Παρασκευή 1 Ιουνίου 2012

Γιάννης Παπαϊωάννου - Ο καλόκαρδος γίγαντας του ρεμπέτικου

Γεννήθηκε το 1913 στην Κίο της Προποντίδας, στη Μικρά Ασία. Σε ηλικία δύο ετών έμεινε ορφανός από πατέρα. Το 1922, με τη Μικρασιατική Καταστροφή, ήρθε με την οικογένειά του στον Πειραιά. Από μικρό παιδί έκανε διάφορα επαγγέλματα (στην οικοδομή, σε φορτηγά, σε συνεργεία κ.α.). Ο Πειραιάς εκείνη την εποχή ήταν το «κέντρο» του ρεμπέτικου. Το 1932 ο Παπαϊωάννου εντυπωσιάζεται από το διάσημο ρεμπέτικο τραγούδι το «Μινόρε του τεκέ» και αποφασίζει να μάθει μπουζούκι, γράφοντας παράλληλα τραγούδια. Το 1935 ηχογραφεί τη «Φαληριώτισσα».
Ακολούθησαν και άλλα σπουδαία τραγούδια που έμειναν κλασικά: «Μοδιστρούλα», «Βαγγελίτσα μου», «Καπετάν Ανδρέα Ζέπο», «Σου ’χα χαρίσει μια καρδιά», «Πέντε Έλληνες στον Άδη», «Βαδίζω και παραμιλώ». «Δεν σε θέλω πια (Μη μου λες γιατί ξεχνάω)», «Σβήσε το φως», «Σου 'χει λάχει», «Κάνε κουράγιο καρδιά μου», «Δεν πάει κάτω το κρασί» κ.ά.
Η συνεργασία του με τον στιχουργό Χαράλαμπο Βασιλειάδη ή Τσάντα είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μοναδικών επιτυχιών: «Πριν το χάραμα», «Πήρα τον δρόμο τον στενό», «Είσαι γυναίκα του μπελά», «Απ’ της Ζέας το λιμάνι (Χτες το βράδυ σε μια βάρκα)» κ.ά. Η δισκογραφία του ως το 1960 περιλαμβάνει πάνω από 300 τραγούδια, σε περίπου 70 από τα οποία συμμετέχει ως τραγουδιστής.
Προπολεμικά συνεργάστηκε με τον Μάρκο Βαμβακάρη, τον Στέλιο Χρυσίνη και άλλους, ενώ μετά τον πόλεμο ήταν βασικός συνεργάτης του Βασίλη Τσιτσάνη.