Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2012

Το αριστουργηματικό Ρέκβιεμ του Μπραμς

Το ρέκβιεμ (ανάπαυση) είναι στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία προσευχή υπέρ αναπαύσεως των νεκρών. Στη μουσική είναι σύνθεση βασισμένη σε αυτή τη νεκρώσιμη ακολουθία.
Ο Γιοχάνες Μπραμς συνέθεσε το Γερμανικό Ρέκβιεμ (Ein Deutsches Requiem Op. 45) μεταξύ 1865 και 1868 και πρέπει να ονομάστηκε έτσι εξαιτίας του γερμανικού κειμένου, ενώ ο ίδιος ο συνθέτης είχε πει ότι θα προτιμούσε να το είχε ονομάσει «Πανανθρώπινο».
Ο μεγάλος μουσουργός χρησιμοποιεί ένα καθαρά προσωπικό ύφος, χωρίς να στηριχθεί στο καθιερωμένο κατά παράδοση λατινικό κείμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, αλλά σε αποσπάσματα από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη και από τα Απόκρυφα Ευαγγέλια. Το έργο προβάλλει περισσότερο τον ανθρώπινο πόνο και λιγότερο το μεταφυσικό δέος του θανάτου και θεωρείται από τα κορυφαία του συνθέτη. Είναι ένα μεγάλο κατανυκτικό μουσικό έργο για χορωδία, ορχήστρα, σολίστ σοπράνο και βαρύτονο.
Αποτελείται από επτά μέρη, και θεωρείται το σημαντικότερο έργο του Μπραμς.

Η μητέρα του Μπραμς πέθανε τον Φεβρουάριο του 1865, μια απώλεια που προκάλεσε βαθιά θλίψη στον συνθέτη και μπορεί να ήταν έναυσμα έμπνευσης για το Ρέκβιεμ. Ο θάνατος του Ρόμπερτ Σούμαν, επίσης, τον Ιούλιο του 1856, βύθισε σε θλίψη τον Μπραμς και μπορεί να ήταν ένα ακόμη παραπάνω κίνητρο για το έργο.
Παρά το γεγονός ότι το ρέκβιεμ στη Ρωμαιοκαθολική Θεία Λειτουργία ξεκινάει με προσευχές για τους νεκρούς («να τους χαρίσεις αιώνια ανάπαυση, Κύριε»), το Γερμανικό Ρέκβιεμ επικεντρώνεται στη ζωή, και στον ανθρωπισμό, αρχίζοντας με το «Μακάριοι οι πενθούντες, ότι αυτοί παρακληθήσονται» από τους Μακαρισμούς. Αυτό το θέμα κυριαρχεί εν γένει σε όλο το έργο.
Ο Μπραμς σκοπίμως δεν συμπεριέλαβε στοιχεία από το χριστιανικό δόγμα. Στην αλληλογραφία του με τον Καρλ Ράινταλερ, όταν ο Ράινταλερ εξέφρασε ανησυχία για αυτό, ο Μπραμς αρνήθηκε να προσθέσει αναφορές για τον «λυτρωτικό θάνατο του Κυρίου», όπως τον παρότρυνε. Όταν το έργο παίχτηκε στη Βρέμη, ο Ράινταλερ ανέλαβε μόνος του την πρωτοβουλία να εισάγει την άρια «Ξέρω ότι ο Λυτρωτής μου Ζει» από τον Μεσσία του Χαίντελ για να ικανοποιήσει τους κληρικούς.
Εκτός από τους σολίστ, σοπράνο και βαρύτονο, και τη μεικτή χορωδία, συμμετέχουν πνευστά: φλάουτα, όμποε, κλαρινέτα, τρομπέτες, τρομπόνια κ.ά., κρουστά: τύμπανα,
έγχορδα, άρπα και όργανο.


Γερμανικό Ρέκβιεμ - Denn alles fleisch es ist wie gras




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου