Παρασκευή 16 Μαρτίου 2012

Ζορζ Μπιζέ - «Κάρμεν»

(Παρίσι 1838 - Μπουζιβάλ 1875). Γάλλος συνθέτης. Συνέθεσε για το λυρικό θέατρο έργα γεμάτα ζωντάνια και γραφικότητα (Αλιείς μαργαριταριών,1863, Αρλεζιάνα, 1872, Κάρμεν, 1875).

H «Κάρμεν» είναι μια όπερα σε τέσσερεις πράξεις. Το λιμπρέτο γράφτηκε από τον Α. Μεγιάκ και Λ. Αλεβύ, ενώ η νουβέλα είναι του Πρ. Μεριμέ. Η όπερα παίχθηκε πρώτη φορά στην Οπερά-Κομίκ του Παρισιού, στις 3 Μαρτίου 1875, αλλά το κοινό δεν τη δέχθηκε με ενθουσιασμό. Η ερωτική τσιγγάνα, οι λαθρέμποροι, και η παρακμιακή ατμόσφαιρα της παράστασης αποθάρρυναν του Παριζιάνους. Ο Μπιζέ δυστυχώς δεν έζησε για να δρέψει τις δάφνες από τη μετέπειτα επιτυχία του έργου του, αφού πέθανε σε πολύ νεαρή ηλικία (37 ετών) από καρδιακή προσβολή.

Η Κάρμεν είναι γραμμένη στο ύφος της οπερά-κομίκ και αφηγείται την ιστορία του δον Χοσέ, ενός στρατιώτη που σαγηνεύεται από τα θέλγητρα της φλογερής τσιγγάνας Κάρμεν. Ο Χοσέ εγκαταλείπει τα πάντα για χάρη της, όμως χάνει την αγάπη της Κάρμεν από τον γοητευτικό ταυρομάχο Εσκαμίλιο, οπότε ο Χοσέ τη σκοτώνει τυφλωμένος από το πάθος και τη ζήλια.
Οι μουσικολόγοι θεωρούν ότι η όπερα αυτή συνδέει με γέφυρα την παραδοσιακή οπερά-κομίκ και τον ρεαλισμό (ή τον verismo) που χαρακτήριζε την ιταλική όπερα του 19ου αιώνα. Σε γαλλικό ύφος, και με πολλές καινοτομίες που δεν έγιναν εύκολα αποδεκτές εκείνη την εποχή, χρειάσθηκε πρώτα να εξαπλωθεί η φήμη της εκτός Γαλλίας για να κερδίσει τη θέση που της άξιζε σε αυτό το είδος.
Η όπερα πλέον είναι από τις πιο διάσημες στον κόσμο και ξεχωρίζει για τη λαμπρότητα της μελωδίας της, της αρμονίας και της ενορχήστρωσης, και για τη συγκινησιακή έκφραση των χαρακτήρων του Μπιζέ.
Έχoυν γίνει πολλές χορογραφίες του έργου, ενώ ομότιτλες ταινίες σκηνοθέτησαν ο Ερνστ Λιούμπιτς (1918), ο Κ. Σάουρα (1983), ο Φρ. Ρόζι (1984), καθώς και ο Ότο Πρέμινγκερ που εμπνεύστηκε την ταινία Carmen Jones (1954).

Η «Κάρμεν» του Φραντσέσκο Ρόζι
Με τη Χούλια Μιγκένεθ


«Τορεαντόρ» με τον υπέροχο Ντμίτρι Χβοροστόφσκι



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου